Płotno (d. Blankensee)
Sołectwo: Płotno
Aktualna liczba mieszkańców - 432
Historia
Wieś wzmiankowana w roku 1322, kiedy to książę pomorski Otto I nadał cysterkom z Pełczyc 4 łany ziemi, stanowiące wcześniej lenno rycerza Betekina. W XV w. jako właściciela Płotna występują Billerbeckowie, część klasztorną po sekularyzacji przejęli v. Waldowowie. W 1628 r. we wsi było 36 chłopów, 8 zagrodników, 2 młyny, karczma, kuźnia, owczarnia - własność Billerbecków. W XVIII w. podział wsi na 3 części i częste zmiany właścicieli (Benkendorf, Martini, domena dolicka, później rodziny v. Stranz, v. Bornstedt, v. Knobelsdorff).
W jakimś momencie wieś została scalona i jako taka przeszła w roku 1795 w ręce rodu v. Wedel. Majątek w Płotnie pozostał w posiadaniu Wedlów aż do 1945 r. Należne doń ziemie (w poł. XIX i pocz. XX w.) przekraczały 1200 ha, a liczba mieszkańców wsi wynosiła ok. 270 osób. Od średniowiecza istniał tu kościół. Co najmniej od XIX w. wieś zdominowana jest przez majątek rycerski; w tym czasie własność chłopska praktycznie tu nie istnieje. Po 1945 r. folwark upaństwowiono.
Układ przestrzenny i zabudowa
Pierwotny układ przestrzenny nieznany. Od co najmniej XIX w. do czasów współczesnych Płotno ma formę ulicówki rozwiniętej na osi N-S. w północnej części wsi, po obu stronach drogi, usytuowany jest folwark, stanowiący dominantę założenia pluralistycznego. Po wschodniej stronie znajduje się kompleks, w skład, którego wchodzą dwa budynki rezydencyjce, park, rozległe podwórze gospodarcze; po stronie zachodniej mniejsze podwórze, o wyłącznie gospodarczym charakterze. Południowa cześć wsi to kolonia mieszkalna ze zwartą zabudową wzdłuż drogi. Na granicy majątku i kolonii ulokowany jest - przy skrzyżowaniu dróg - kościół z cmentarzem. Drugi cmentarz, z pocz. XX w. założony na zachód od wsi. Po 1945 r. po zachodniej stronie drogi wiejskiej powstała nowa zabudowa, mająca nieuporządkowany charakter. Nowe budynki mieszkalne wzniesiono też w pobliżu kościoła. Większość budynków pochodzi z okresu od ok. połowy XIX w. do lat 30-tych XX w.
Najstarszymi obiektami, o XVIII-wiecznej metryce, są kościół i dwór. Pod względem konstrukcyjnym dominuje zabudowa murowana (obiekty z ok. poł. XIX w. kamienno-ceglane, późniejsze wyłącznie ceglane bądź z niewielkim udziałem kamienia - głównie w podmurówkach). Jedynie wzmiankowane kościół i dwór wzniesione są w konstrukcji ryglowej, ten ostatni zresztą znacznie przemurowany.
Główne elementy strukturalne
- kościół z dawnym cmentarzem i częściowo zachowanym kamienno-ceglanym ogrodzeniem oraz zielenią wysoką; graniczy od pd. Z dworskim parkiem;
- kompleks rezydencyjno-parkowy z folwarkiem (cz. Wschodnia), dobrze zachowany pod względem układu przestrzennego, nieznacznie tylko przekształcony w stosunku do sytuacji z k. XIX w. Na uwagę zasługuje tu dwór, dobudowane doń reprezentacyjne skrzydło o cechach neobarokowych, zwane pałacem, rządcówka (względnie dom oficjalistów) oraz wartościowe budynki gospodarcze. Szczególne znaczenie mają 2 stodoły ustawione na zachodniej granicy założenia folwarcznego; ich tyły wyznaczają pierzeję ulicy wiejskiej. Elementami dewalozującymi wnętrze podwórza są 3 duże, współczesne silosy oraz brak ustawionej w pobliżu rezydencji;
- zachodnia część folwarku, obecnie bardzo przekształcona i zdewaloryzowana, aczkolwiek w pełni czytelna jako element pierwotnego układu przestrzennego. Brukowane podwórze okalają budynki z k. XIX w. (te znacznie przebudowane) i współczesne;